تغییر شکل سرویس‌های پیام رسانی به شبکه‌های اجتماعی

فیسبوک را همه می‌شناسیم. شبکه‌ای اجتماعی که از طریق آن می‌توانیم با دوستان خود ارتباط برقرار کنیم. اگر چیزی به ذهنمان رسید با دوستان خود به اشتراک بگذاریم و در عین حال پست‌های دوستان خود را هم ببینیم و در موردشان نظر بدهیم. اگر خواستیم می‌توانیم به دوستان خود مسیج دهیم و به صورت همزمان با هم ارتباط برقرار کنیم. می‌توانیم برای دوستان خود یک گروه ایجاد کنیم و در مورد چیزهایی که خودمان دوست داریم با هم بحث کنیم. اگر هم از همه این کارها خسته شدیم می‌توانیم با دوستان خود به صورت آنلاین در فیسبوک بازی کنیم و به دوستان خود در بازی‌ها امتیاز دهیم یا از آنها امتیاز بگیریم.

همه این موارد در مجموع، فیسبوک را تشکیل می‌دهند. مجموعه‌ای از ویژگی‌ها که همه آن را به عنوان یک شبکه اجتماعی می‌شناسیم. اما در کنار شبکه‌های اجتماعی، سرویس‌هایی هم راه اندازی شده‌اند که آنها را به اسم IM یا سرویس‌های پیام رسانی می‌شناسیم که اتفاقا روز به روز به محبوبیت‌شان افزوده می‌شود.

این سرویس‌ها با موضوع ارسال و دریافت پیام بین دوستان راه اندازی شدند، چیزی شبیه به همان مسنجر که در فیسبوک تجربه کرده‌اید. اما کم کم حوزه فعالیت خود را گسترش دادند. مثلا امکان چت گروهی را ارائه دادند که تقریبا همانند همان گروه‌های فیسبوکی هستند و به کاربران اجازه می‌دهند برای خودشان گروه بسازند و در این گروه‌ها در مورد موضوعات مورد علاقه خود به بحث و تبادل نظر بپردازند.

بعد از مدتی این سرویس‌ها شروع کردند به ورود به حوزه بازی‌ها. مثلا کوکوآ تاک به لطف پلتفرم بازی‌های خود توانست به سود کلانی دست یابد، یا لاین توانست با همین استراتژی میزان دانلود و درآمد خود را به طرز چشم‌گیری افزایش دهد. جدیدا هم وایبر به این استراتژی روی آورده و شروع به ارائه بازی‌هایی جذاب با استفاده از شخصیت‌های مختلف استیکرهای معروفش کرده.

از این گذشته این سرویس‌ها تصمیم گرفتند حتی پا را از این هم فراتر بگذارند و امکانات بیشتری در اختیار کاربران خود قرار دهند. به عنوان مثال تانگو اخیرا با اسپاتیفای شروع به همکاری کرده تا کاربران بتوانند به راحتی از طریق اسپاتیفای موزیک‌های مورد علاقه خود را در تانگو به اشتراک بگذارند. لاین هم مشغول آماده کردن سرویس استریم موزیک و ویدیوی خودش است.

همان طور که کاملا واضح است، سرویس‌های پیام رسانی با زیرکی در حال تبدیل شدن به یک شبکه اجتماعی کامل هستند. درست است که اساس کار پیام رسانی و ارسال و دریافت پیام بوده ولی حالا تقریبا اکثر امکانات و ویژگی‌های موجود در فیسبوک یا دیگر شبکه‌های اجتماعی، در وایبر و لاین و سرویس‌های مشابه این‌ها یافت می‌شود.

علاوه بر این محبوبیت روز افزون این سرویس‌ها چندان هم روی شبکه‌های اجتماعی بی تاثیر نبوده. تقریبا همه ما می‌دانیم که چرا فیسبوک، واتس اپ را خرید؛ چون از افزایش تعداد کاربرانش می‌ترسید و واتس اپ را یک رقیب بزرگ برای خود می‌دانست که به سرعت برق در حال افزایش محبوبیت خود بود. پس تصمیم گرفت آن را بخرد. استیکرهای رنگارنگ وایبر هم کم کم باعث شد شبکه‌های اجتماعی به استیکرها اهمیت بیشتری بدهند. فیسبوک امکان ارسال استیکر در کامنت‌ها را فعال کرد و کلی استیکر هم به مسنجر خود اضافه کرد، گوگل هم همین چند روز پیش استیکرهای مخصوص به خودش را به Hangouts اضافه کرد.

تمام این نکات را اگر مثل تکه‌های پازل کنار هم بگذاریم، خواهیم دید که چندان بعید نیست اگر در آینده‌ای بسیار نزدیک سرویس‌های پیام رسانی تبدیل به شبکه‌های اجتماعی شوند. شبکه‌هایی که ابتدا فقط مثل مسنجر فیسبوک یا یاهو مسنجر بودند و به آرامی گسترش یافتند. خیلی دور از ذهن نیست اگر فکر کنیم چند سال دیگر وایبر یا لاین رقیبی جدی برای فیسبوک یا توییتر خواهند شد. هر چند همین حالا هم رقابت بین آنها شکل گرفته است. فیسبوک واتس اپ را خرید ولی مسلما نمی‌تواند برای جلوگیری از شکست خوردنش از وایبر و بقیه سرویس‌های مشابه، همه آنها را خریداری کند.