آی تی پورت

شرکت‌های نرم افزاری ویژگی‌های منحصر به فردی دارند که به سرمایه گذاران کمک می‌کند روندهای بالقوهٔ مثبت یا منفی را در این شرکت‌ها خیلی زود‌تر از دیگر انواع شرکت‌ها، شناسایی کنند. دو مورد از این ویژگی‌ها عبارتند از درآمد حاصل از امتیاز (مجوز) نرم افزار و درآمدهای تحقق نیافته که تا پایان سال براساس گذشت زمان محقق می شوند.اگر نرخ رشد این دو شاخص سریع‌تر از فروش کلی شرکت باشد نشانه مثبتی برای این دسته از شرکت‌هاست و اگر نرخ رشد کندتری داشته باشند سرمایه گذاران باید پیش از تصمیم به سرمایه گذاری بررسی بیشتری انجام دهند.

حال ببینیم چرا این موضوع اهمیت دارد؟

شرکت‌های نرم افزاری معمولا دست کم دو نوع منبع درآمد دارند:

– درآمد حاصل از فروش امتیاز نرم افزار زمانی کسب می‌شود که خود شرکت نرم افزاری را تولید می‌کند و به مشتری حق استفاده از آن را می‌دهد. اغلب مشتریان علاوه بر این، مبالغی نیز برای نگهداشت و پشتیبانی می‌پردازند که شامل به روزرسانی، آموزش و پشتیبانی است.

به این ترتیب هر چه تعداد  نرم افزارهای خریداری شده یک شرکت بیشتر باشد، تقاضا برای نگهداشت و پشتیبانی نیز بیشتر خواهد بود.

بنابراین نرخ رشد درآمد حاصل از فروش امتیاز نرم افزار می‌تواند یک شاخص پیش بینی برای درآمدهای آتی حاصل از نگهداشت و پشتیبانی باشد.

شرکت نرم افزاری ANSYS در یکی از گزارش‌های خود در این زمینه این‌طور توضیح می‌دهد:

بخش قابل توجهی از درآمد حاصل از پشتیبانی شرکت در نتیجهٔ قراردادهای پشتیبانی سالانه است. این قرارداد‌ها معمولا هر سال تمدید می‌شوند و نرخ رشد مناسبی به لحاظ اضافه شدن  مشتریان جدید دارند.

 در شرایطی که حتی اگر نرخ تجدید قراردادهای پشتیبانی در سطح فعلی باقی بماند، قراردادهای جدید  پشتیبانی که با فروش امتیازهای جدید نرم افزاری امضا می‌شود، موجب رشد درآمد حاصل از نگهداشت و پشتیبانی خواهد شد.

– دومین شاخص برای بررسی شرکت‌های نرم افزاری درآمدهای تحقق نیافته ای است که طی سال مالی در اثر گذشت زمان محقق می شوند. در این شرکت ها  مشتری پول قرارداد خود را در ابتدای هر سال پرداخت می نماید  ولی  خدمات را به صورت توزیع شده در طی سال استفاده می کند لذا  این درآمد مدتی بعد از آن تاریخ و به تدریج جزو درآمدهای شرکت محسوب می‌شود. علت این تاخیر این است که خدمات یاد شده به طور کامل ارائه نشده است. برای نمونه می‌توان یک نرم افزار کاربردی را در نظر گرفت. معمولا مشتری هزینه‌ای را می‌پردازد که نه تنها برای دریافت بسته نرم افزاری اولیه است بلکه بخشی از آن برای یک سال یا بیشتر به روزرسانی نرم افزار و استفاده از خدمات پشتیبانی  است. اگر شرکت متعهد شود که این خدمات را انجام دهد، بخشی از درآمد این نرم افزار به عنوان درآمد تحقق نیافته تلقی می‌شود و زمانی جزو درآمدهای شرکت ثبت می‌شود که دوره ارائه خدمات سپری شده باشد.

از آنجا که درآمد تحقق نیافته امروز، درآمد قطعی فردا است، نرخ رشد این نوع درآمد‌ها نیز می‌تواند شاخص مناسبی برای بررسی روندهای آتی درآمد یک شرکت نرم افزاری محسوب شود.

منبع: seekingalpha